Dzieje Nakła

Właśnie wtedy ludzie wiodący do tej pory  tryb koczowniczy zamienili go na osiadły. Nie porzucili myślistwa, ale zaczęli zajmować się rolnictwem. Potrafili też wykonywać naczynia z gliny czy kamienne narzędzia. W 1931 roku na terenie Nakła zostały odkryte ślady po neolitycznym osadnictwie. W 1925 roku prowadzono prace wykopaliskowe i na jednej z działek znaleziono cmentarzysko, na którym występowały prawie wszystkie sposoby grzebania, które pojawiły się w IV wieku naszej ery. Często znajdowano też ślady osadnictwa późnośredniowiecznego. Niestety, wiele tych archeologicznych zabytków znalezionych przed II wojną światową, nie przetrwało do naszych czasów. W zasadzie to nie wiadomo, co się z nimi stało.

W 1293 roku Nakło było wioską, która należała do księcia opolskiego Bolesława. Z 1297 roku pochodzą informacje o utworzeniu parafii w Raszowej. W dokumencie wydanym przez biskupa wrocławskiego Jana III znajduje się informacja o Nakle. Hierarcha daruje z należącej do niego dziesięciny z Nakła, połowę na wyposażenie nowej świątyni w Raszowej. Poza tym wieś zostaje przyłączona do tej parafii. Tym samym mieszkańcy musieli oddawać część swoich plonów proboszczowi z Raszowej. 

Informacje o pierwszym sołtysie Nakła pochodzą z 1361 roku. Nazywał się on Stanco. Warto podkreślić, że istnienie sołtysa jest dowodem na posiadanie przez Nakło niemieckiego prawa lokacyjnego. Stanco zostaje doceniony przez księcia opolskiego Alberta. Za zasługi otrzymuje od niego ziemię, karczmę oraz młyn. Innym sołtysem, o którym wspominają źródła z 1435 roku, był Stanisław. W 1469 roku stanowisko to piastował Jakub Sopken.

W 1327 roku książę opolski Bolko II uznaje władzę zwierzchnią króla czeskiego. Wiek XV to trudny czas dla Nakła: wojen, głodu i najazdów. Miejscowości zostają spustoszone, a ziemia leży odłogiem. W połowie XVI wieku w Nakle mieszkało 12 rolników, zobowiązanych do określonych świadczeń na rzecz właściciela. Jednym z nich był sołtys Merten Sobeckh. Z tego spisu dowiadujemy się też, że w Nakle był karczmarz. Z innych obowiązków, które wykonywali mieszkańcy można wymienić m.in. jeżdżenie konno z pocztą do Strzelec, płacenie dziesięciny wikaremu w Opolu, wykonywanie desek na podłogi i łat dla opolskiego zamku. Na swoich gruntach rolnicy wypalali słomę, która również tam trafiała. Podobnie jak fura drewna opałowego od każdego rolnika z Nakła. Oprócz tego cała wieś utrzymywała jednego strażnika na zamku w Opolu. 

W 1610 roku w Nakle pojawili się nowi osadnicy, pochodzący z Niemiec. Wojna trzydziestoletnia to trudny czas dla miejscowości. A więc po raz kolejny głód i zniszczenia. W latach 1642-1645 przebywali tam Szwedzi. W 1688 roku w Nakle było 5 gospodarzy czynszowych i karczmarzy, 8 gospodarzy pańszczyźnianych, 2 rzemieślników oraz 4 chałupników. Według protokołu cesarskiego w latach 1723-1726 w Nakle mieszkało 13 gospodarzy. Sołtysem wsi był Matheus Cziollek. Sama miejscowość była wsią kameralną i podlegała właścicielowi zamku w Opolu, którym był cesarz austriacki. 

Wiek XVIII oznaczał dla śląskiej ziemi kolejne wojny. W dniu 12 kwietnia 1745 roku na terenie Nakła odbyła się wielka bitwa pomiędzy wojskami austriackimi a pruskimi. W 1783 roku w miejscowości mieszkało 250 osób. Odnotowano także 14 gospodarstw rolnych. Nakło trafiło pod panowanie pruskie. W 1829 roku w Nakle są już 42 domy i 245 mieszkańców. Kilkanaście lat później powstaje tu ekspedycja pocztowa. W 1844 roku we wsi odnotowano 54 domy i mieszkało tutaj 423 mieszkańców. Wśród nich było 13 ewangelików oraz 7 żydów. Funkcjonowała też szkoła, nad którą nadzór sprawował kościół. Z innych ciekawostek warto odnotować fakt, że przez wieś biegła droga królewska. Znajdowały się tutaj również 2 kuźnie, urząd celny oraz szkółka leśna. W 1853 roku odnotowano 14 gospodarzy, 7 domowników z małą ilością gruntów, 28 domowników bez ziemi oraz 29 komorników. Sołtysem wsi był Casper Ponza. Wszyscy musieli uiszczać opłatę za szkołę oraz podatek gruntowy. W 1863 roku w Nakle mieszkało 2 karczmarzy, 8 handlarzy, rzeźnik, 2 kowali, 4 murarzy, stolarz, krawiec i szewc. Do szkoły uczęszczało 58 dzieci. 

Na początku 1892 roku wieś Nakło miała swoją radę gminy, do której wybrano 8 osób. Było to 3 chałupników, 4 rolników oraz właściciel wapiennika. Sami mieszkańcy byli podzieleni na klasy według stanu posiadanego majątku. Do pierwszej klasy należeli najbogatsi rolnicy oraz właściciele fabryk. Drugą tworzyli średni rolnicy. Do trzeciej należeli chałupnicy z gruntami oraz chałupnicy bez ziemi. Takiego podziału dokonano ze względu na wybory do władz gminy. Nie uwzględniono w nich komorników, którzy w ogóle nie byli wybierani do tych władz. Kolejne wybory do władz gminy odbyły się w 1894 roku.